ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ ខោ បន សេចក្តីបរិសុទ្ធនៃទិដ្ឋិ គឺញាណទស្សនៈ
យថាទិដ្ឋស្ស ច បធានំ សេចក្តីព្យាយាមនៃបុគ្គលដែលមានសេចក្តីយល់ឃើញតាមពិត [ សេចក្តីព្យាយាមដែលប្រកបដោយញាណទស្សនៈនោះ ]
អធិប្បាយ
ក្នុងពាក្យថា ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ ខោ បន យថា ទិដ្ឋិស្ស ច បធានំ ( សេចក្តីបរិសុទ្ធនៃទិដ្ឋិ និងសេចក្តីព្យាយាមរបស់អ្នកមានទិដ្ឋិ ) នេះ ញាណទស្សនៈ លោកហៅថា ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ ។
ពាក្យថា យថា ទិដ្ឋិស្ស ច បធានំ សំដៅដល់សេចក្តីព្យាយាមដែលប្រកបទៅដោយញាណទស្សនៈនោះ ។ ម្យ៉ាងទៀត បទដំបូង សំដៅដល់ មគ្គញាណ ៤, បទខាងក្រោយ សំដៅដល់សេចក្តីព្យាយាមដែលប្រកបដោយមគ្គញាណ ៤ នោះ ។ ចំណែកក្នុងព្រះអភិធម្ម លោកចែកធម៌ពួកពីរមួយគូនេះទុកយ៉ាងនេះថា “ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ ខោ បនាតិ យា បញ្ញា បជា-ននា អមោហោ ធម្មវិចយោ សម្មាទិដ្ឋិ ។ យថាទិដ្ឋិស្ស ច បធានន្តិ យោ ចេតសិកោ វីរិយារម្ភោ សម្មាវាយាមោ ពាក្យថា ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ ខោ បន បានដល់ ប្រាជ្ញា ការដឹងច្បាស់ ការមិនវង្វេង ការពិចារណាធម៌ សម្មាទិដ្ឋិ ។ ពាក្យថា យថា ទិដ្ឋស្ស ច បធានំ បានដល់ សេចក្តីប្រារព្ធព្យាយាមប្រកបដោយចិត្ត សម្មាវាយាម” ។
( សង្គីតិសុត្តវណ្ណនា )
ក្នុងនិទ្ទេសនៃបទថា ទិដ្ឋិវិសុទ្ធិ ខោ បន ( ការបរិសុទ្ធនៃទិដ្ឋិ ) ព្រះដ៏មានព្រះភាគទ្រង់ចែកញាណ ៤ មាន កម្មស្សកតញ្ញាណជាដើមនុ៎ះឯង ដែលត្រាស់ទុកក្នុងខាងក្រោយ ដោយបទមានជាអាទិថា យា បញ្ញា បជាននា ( ប្រាជ្ញា ការដឹងច្បាស់ ណា ) ដូច្នេះ ។
ក្នុងនិទ្ទេសនៃបទថា យថា ទិដ្ឋិស្ស ច បធានំ ( សេចក្តីព្យាយាមនៃបុគ្គល ដែលមានទិដ្ឋិដ៏សមគួរ ) បានដល់ សេចក្តីព្យាយាមដែលទ្រង់សម្តែងដោយបទមានជាអាទិថា យោ ចេតសិកោ វីរិយារម្ភោ ( សេចក្តីប្រារព្ធព្យាយាមប្រកបដោយចិត្ត ឯណា ) ដូច្នេះ មានគតិដូចបញ្ញានុ៎ះឯង ក្នុងឋានៈនៃបញ្ញាដែលជាលោកិយ ក៏គប្បីជ្រាបថា វីរិយៈនោះជាលោកិយ ក្នុងឋានៈនៃលោកុត្តរបញ្ញា ក៏គប្បីជ្រាបថា វីរិយៈនោះ ជាលោកុត្តរ ដូច្នេះ ។
( អដ្ឋសាលិនី អដ្ឋកថា )
