Search

Loading

Content

25 August 2012

វេសារជ្ជសូត្រ

ពោល​អំពី​វេសារជ្ជញាណ​របស់​ព្រះ​តថាគត

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ តថាគត​ប្រកប​ដោយ​វេសារជ្ជញ្ញាណ​ ( ប្រាជ្ញា​ក្លៀវ​ក្លា ) បែប​ណា​ តែង​ប្ដេជ្ញា​នូវ​ទី​ដ៏​ប្រសើរ​ បន្លឺ​នូវ​សីហនាទ​ក្នុង​ពួក​បរិសទ្យ​ ញ៉ាំង​ព្រហ្មចក្រ​ (​ ចក្រ​គឺ​ធម៌​ដ៏​ប្រសើរ )​ ឱ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​បាន​ វេសារជ្ជញ្ញាណ​ ៤​ យ៉ាង​ តើ​ដូច​ម្ដេច ?​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ តថាគត​មិន​ឃើញ​នូវ​និមិត្ត​ គឺ​ធម៌​ ឬ​បុគ្គល​នុ៎ះ​ថា​ សមណៈ​ក្ដី​ ព្រាហ្មណ៍​ក្ដី​ ទេវតា​ក្ដី​ មារ​ក្ដី​ ព្រហ្ម​ក្ដី​ បុគ្គល​ណា​មួយ​ ក្នុង​លោក​ក្ដី​ នឹង​ចោទ​តថាគត​ ដោយ​ពាក្យ​ប្រកប​ដោយ​ធម៌​ ក្នុង​ហេតុ​នោះ​ថា​ លោក​ប្ដេជ្ញា​ខ្លួន​ថា​ ជា​អ្នក​ត្រាស់​ដឹង​ឯង​ដោយ​ប្រពៃ​ ប៉ុន្តែ​ធម៌​ទាំង​អម្បាល​នេះ​ លោកមិន​បាន​ត្រាស់​ដឹង​ទេ​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ កាល​តថាគត​ មិន​ឃើញ​នូវ​និមិត្ត​នុ៎ះ​ឯង​ ទើប​ដល់​នូវ​សេចក្ដី​ក្សេម​ ដល់​នូវ​ភាព​ជា​អ្នក​មិន​មាន​ភ័យ​ ដល់​នូវ​ភាព​ជា​អ្នក​ក្លៀវ​ក្លា ១ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ តថាគត​មិន​ឃើញ​នូវ​និមិត្ត​ គឺ​ធម៌​ ឬ​ បុគ្គល​នុ៎ះ​ថា​ សមណៈ​ក្ដី​ ព្រាហ្មណ៍​ក្ដី​ ទេវតា​ក្ដី​ មារ​ក្ដី​ ព្រហ្ម​ក្ដី​ បុគ្គល​ណា​មួយ​ក្នុង​លោក​ក្ដី​ នឹង​ចោទ​តថាគត​ ដោយ​ពាក្យ​ប្រកប​ដោយ​ធម៌​ ក្នុង​ហេតុ​នោះ​ថា​ លោក​ប្ដេជ្ញា​ខ្លួន​ថា​ ជា​អ្នក​អស់​អាសវៈ​ហើយ​ ប៉ុន្តែ​អាសវៈ​ទាំង​អម្បាល​នេះ​មិន​ទាន់​អស់​ទេ​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ កាល​តថាគត​មិន​ឃើញ​នូវ​និមិត្ត​នុ៎ះ​ឯង​ ទើប​ដល់​នូវ​សេចក្ដី​ក្សេម​ ដល់​នូវ​ភាព​ជា​អ្នក​មិន​មាន​ភ័យ​ ដល់​នូវ​ភាព​ជា​អ្នក​ក្លៀវ​ក្លា ១ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ តថាគត​មិន​ឃើញ​នូវ​និមិត្ត​ គឺ​ធម៌​ ឬ​ បុគ្គល​នុ៎ះ​ថា​ សមណៈ​ក្ដី​ ព្រាហ្មណ៍​ក្ដី​ ទេវតា​ក្ដី​ មារ​ក្ដី​ ព្រហ្ម​ក្ដី​ បុគ្គល​ណា​មួយ​ ក្នុង​លោក​ក្ដី​ នឹង​ចោទ​តថាគត​ ដោយ​ពាក្យ​ប្រកប​ដោយ​ធម៌​ ក្នុង​ហេតុ​នោះ​ថា​ ធម៌​ទាំង​ឡាយ​ណា​ ដែល​លោក​ពោល​ថា​ ធម៌​ជា​គ្រឿង​ធ្វើ​នូវ​អន្តរាយ​ ធម៌​ទាំង​អម្បាល​នោះ​ មិន​អាច​ធ្វើ​អន្តរាយ​ ដល់​បុគ្គល​អ្នក​សេព​បាន​ទេ​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ កាល​តថាគត​មិន​ឃើញ​នូវ​និមិត្ត​នុ៎ះ​ឯង​ ទើប​ដល់​នូវ​សេចក្ដី​ក្សេម​ ដល់​នូវ​ភាព​ជា​អ្នក​មិន​មាន​ភ័យ​ ដល់​នូវ​ភាព​ជា​អ្នក​ក្លៀវ​ក្លា ១ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ តថាគត​មិន​ឃើញ​នូវ​និមិត្ត​ គឺ​ធម៌​ ឬ​បុគ្គល​នុ៎ះ​ថា​ សមណៈ​ក្ដី​ ព្រាហ្មណ៍​ក្ដី​ ទេវតា​ក្ដី​ មារ​ក្ដី​ ព្រហ្ម​ក្ដី​ បុគ្គល​ណា​មួយ​ក្នុង​លោក​ក្ដី​ នឹង​ចោទ​តថាគត​ ដោយ​ពាក្យ​ប្រកប​ដោយ​ធម៌​ ក្នុង​ហេតុ​នោះ​ថា​ ធម៌​ដែល​លោក​សម្ដែង​ហើយ​ ដើម្បី​ប្រយោជន៍​ដល់​គុណវិសេស​ណា​ គុណវិសេស​នោះ​ មិន​អាច​ស្រោច​ស្រង់​ ដើម្បី​ឱ្យ​អស់​ទៅ​នៃ​ទុក្ខ​ដោយ​ប្រពៃ​ដល់​អ្នក​ធ្វើ​តាម​នូវ​ធម៌​នោះ​ទេ​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ កាល​តថាគត​ឃើញ​នូវ​និមិត្ត​នុ៎ះ​ឯង​ ទើប​ដល់​នូវ​សេចក្ដី​ក្សេម​ ដល់​នូវ​ភាព​ជា​អ្នក​មិន​មាន​ភ័យ​ ដល់​នូវភាព​ជា​អ្នក​ក្លៀវ​ក្លា ១ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ តថាគត​ប្រកប​ដោយ​វេសារជ្ជញ្ញាណ​ណា​ តែង​ប្ដេជ្ញា​នូវ​ទី​ដ៏​ប្រសើរ​ បន្លឺ​នូវ​សីហនាទ​ ក្នុង​ពួក​បរិសទ្យ​ ញ៉ាំង​ព្រហ្មចក្រ​ឱ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​បាន​ក្រ​ វេសារជ្ជញ្ញាណ​នោះ​របស់​តថាគត​ មាន​ ៤​ យ៉ាង​នេះ​ឯង ។

យេ​  កេចិមេ​  វាទបថា​  បុថុស្សិតា

យន្និស្សិតា​  សមណព្រាហ្មណា​  ច

តថាគតំ​  បត្វាន​  តេ​  ភវន្តិ

វិសារទំ​  វាទបថាតិវត្តំ

យោ​  ធម្មចក្កំ​  អភិភុយ្យ​  កេវលំ

បវត្តយី​  សព្វភូតានុកម្បី

តំ​  តាទិសំ​  ទេវមនុស្សសេដ្ឋំ

សត្តា​  នមស្សន្តិ​  ភវស្ស​  បារគុំ ។

គន្លង​នៃ​ពាក្យ​ណា​នី​មួយ​ដ៏​ច្រើន​ ដែល​គេ​រៀប​រៀង​ទុក​ហើយ​ក្ដី​ ពួក​សមណព្រាហ្មណ៍​ដែល​អាស្រ័យ​នូវ​គន្លង​នៃ​ពាក្យ​ណា​ក្ដី​ គន្លង​ពាក្យ​ទាំង​នោះ​លុះ​មក​ដល់​ព្រះ​តថាគត​ដែល​ជា​អ្នក​មាន​សេចក្ដី​ក្លៀវ​ក្លា​ គ្រប​សង្កត់​នូវ​គន្លង​នៃ​ពាក្យ​ ហើយ​ក៏​រមែង​វិនាស​សាប​សូន្យ​ទៅ​ ព្រះ​តថាគត​ណា​ គ្រប​សង្កត់​នូវ​ធម៌​ទាំង​អស់​ មាន​សេចក្ដី​អនុគ្រោះ​ដល់​សត្វ​ទាំង​អស់​ ហើយ​ញ៉ាំង​ធម្មចក្រ​ឱ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ ពួក​សត្វ​តែង​ថ្វាយ​បង្គំ​នូវ​ព្រះ​តថាគត​ប្រាកដ​ដូច្នោះ​នោះ​ ព្រះ​អង្គ​ប្រសើរ​ជាង​ទេវតា​ និង​ មនុស្ស​ ទ្រង់​ឆ្លង​ដល់​ត្រើយ​នៃ​ភព ។

អដ្ឋកថា​វេសារជ្ជសូត្រ

គប្បី​ជ្រាប​វិនិច្ឆ័យ​ក្នុង​វេសារជ្ចជសូត្រ​ទី​ ៨​ ដូច​ត​ទៅ​នេះ៖

ក្នុង​បទ​ថា​ វេសារជ្ជានិ​ នេះ​ ធម៌​ដែល​ជា​បដិបក្ខ​ចំពោះ​សេចក្ដី​ភ័យ​ខ្លាច​ ឈ្មោះ​ថា​ វេសារជ្ជៈ ញាណ​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឱ្យ​ក្លាហាន ។ វេសារជ្ជៈ​នេះ​ ជា​ឈ្មោះ​របស់​សោមនស្សញាណ​ដែល​កើត​ឡើង​ដល់​ព្រះ​តថាគត​ ទ្រង់​ពិចារណា​ឃើញ​ការ​មិន​មាន​នៃ​សេចក្ដី​ភ័យ​ខ្លាច​ក្នុង​ឋានៈ​ ៤ ។​ បទ​ថា​ អាសភណ្ឋានំ សេចក្ដី​ថា ឋានៈ​ដ៏​ប្រសើរ​ គឺ​ឋានៈ​ដ៏​ខ្ពង់​ខ្ពស់ ។​ ឬ​ព្រះ​ពុទ្ធ​ក្នុង​អតីត​ទាំង​ឡាយ​ទ្រង់​អង់​អាច​ ឋានៈ​របស់​ព្រះ​ពុទ្ធ​ទាំង​ឡាយ​ព្រះ​អង្គ​នោះ ។​ ន័យ​ម្យ៉ាង​ទៀត​ គោ​ជា​មេ​ហ្វូង​របស់​គោ​មួយ​រយ​ក្បាល​ ឈ្មោះ​ថា​ ឧសភ គោ​ជា​មេ​ហ្វូង​របស់​គោ​មួយ​ពាន់​ក្បាល​ ឈ្មោះ​ថា​ វសភ​ ឬ​ជា​មេ​ហ្វូង​គោ​មួយ​រយ​ក្រោល​ គោ​វសភ​ ជា​មេ​ហ្វូង​គោ​មួយ​ពាន់​ក្រោល​ គោ​និសភ​ ប្រសើរ​ជាង​គោ​ទាំង​អស់​នោះ​ អត់​ធន់​ចំពោះ​អន្តរាយ​គ្រប់​យ៉ាង​ ស​ គួរ​ជា​ទី​​ស្រឡាញ់​ នាំ​ភារៈ​បាន​ច្រើន​ ទាំង​មិន​ញាប់​ញ័រ​ដោយ​សំឡេង​រន្ទះ​មួយ​រយ​ដង​ មួយ​ពាន់​ដង​ គោ​និសភ​នោះ​ លោក​ប្រាថ្នា​យក​ គោ​ឧសភ​ក្នុង​ទី​នេះ​ នេះ​ជា​ពាក្យ​ហៅ​គោ​ឧសភ​នោះ​ ដោយ​បរិយាយ ។​ ដែល​ឈ្មោះ​ថា​ អាសភ​ ព្រោះ​ឋានៈ​នេះ​ជា​របស់​គោ​ឧសភ ។​ បទ​ថា​ ឋានំ​ បាន​ដល់​ ការ​យក​ជើង​ទាំង​ ៤​ កាយ​ផែន​ដី​ឈរ​ក្រាញ​នៅ ។​ ក៏​ឋានៈ​នេះ​ ឈ្មោះ​ថា​ អាសភ​ ព្រោះ​ដូច​ការ​ឈរ​ក្រាញ​របស់​គោឧសភ ។ គោ​ឧសភ​ដែល​រាប់​ថា​ គោ​និសភ​ យក​ជើង​ទាំង​ ៤​ កាយ​ផែន​ដី​ហើយ​ ឈរ​ក្រាញ​ដោយ​ឈរ​មិន​ញាប់​ញ័រ​ យ៉ាង​ណា​ តថាគត​ក៏​កាយ​ផែន​ដី​គឺ​បរិស័ទ ដោយ​ព្រះ​បាទ​គឺ​វេសារជ្ជញាណ​ ៤​ មិន​ញាប់​ញ័រ​ដោយ​សត្រូវ​បច្ចាមិត្ត​ណា​នី​មួយ​ ក្នុង​លោក​ ព្រម​ទាំង​ទេវលោក​ ឈរ​ក្រាញ​ដោយ​ឈរ​មិន​ញាប់​ញ័រ​ ក៏​យ៉ាង​ដូច្នោះ​ដែរ ។​ តថាគត​កាល​ឈរ​ក្រាញ​នៅ​យ៉ាង​នេះ​ ទើប​ប្ដេជ្ញា​ឋានៈ​របស់​អ្នក​អង់​អាច​ ចូល​ដល់​ មិន​ត្រឡប់​ក្រោយ​ លើក​ឡើង​ទុក​ក្នុង​ព្រះ​អង្គ​ ដោយ​ហេតុ​នោះ​ ទើប​ត្រាស់​ថា​ អាសភណ្ឋានំ បដិជានាតិ ដូច្នេះ ។

បទ​ថា​ បរិសាសុ​ បាន​ដល់​ ក្នុង​បរិស័ទ​ទាំង ៨ ។​ បទ​ថា​ សីហនាទំ​ នទតិ សេចក្ដី​ថា​ បន្លឺ​សំឡេង​សម្ដែង​អំណាច​ដ៏​ប្រសើរ​បំផុត​ សំឡេង​សម្ដែង​អំណាច​របស់​រាជសីហ៍​ ឬ​បន្លឺ​សំឡេង​សម្ដែង​អំណាច​ដូច​ការ​គ្រហឹម​របស់​រាជសីហ៍ ។​ សេចក្ដី​នេះ​គប្បី​សម្ដែង​ដោយ​សីហនាទសូត្រ ។​ រាជសីហ៍​ ហៅ​ថា សីហ ព្រោះ​អត់​ធន់​ និង​ព្រោះ​ប្រមាញ់​ចំណី​ មាន​ឧបមា​យ៉ាង​ណា​ ព្រះ​តថាគត​ក៏​មាន​ឧបមេយ្យ​យ៉ាង​នោះ​ដែរ​ ហៅ​ថា​ សីហ​ ព្រោះ​ទ្រង់​អត់​ធន់​ចំពោះ​លោកធម៌​ទាំង​ឡាយ​ និង​ព្រោះ​ទ្រង់​កម្ចាត់​លទ្ធិ​ដទៃ ។​ ការ​បន្លឺ​របស់​សីហ​ដែល​លោក​ពោល​យ៉ាង​នេះ​ ហៅ​ថា​ សីហនាទ ។​ ក្នុង​សីហនាទ​នោះ​ រាជសីហ៍​ប្រកប​ដោយ​កម្លាំង​របស់​រាជសីហ៍​ក្លា​ហាន​ក្នុង​ទី​ទាំង​ពួង​ ប្រាស​ចាក​ការ​ព្រឺ​រោម​ បន្លឺ​សីហនាទ​ យ៉ាង​ណា​ សីហ​ គឺ​ ព្រះ​តថាគត​ ក៏​យ៉ាង​នោះ​ដែរ​ ប្រកប​ដោយ​កម្លាំង​របស់​តថាគត​ ទ្រង់​ក្លា​ហាន​ក្នុង​បរិស័ទ​ទាំង​ ៨​ ប្រាស​ចាក​ការ​ព្រឹ​រោម​ រមែង​បន្លឺ​សីហនាទ​ ដែល​ប្រកប​ដោយ​ភាព​ស្រស់​ស្អាត​នៃទេសនា​ផ្សេង​ៗ​ ដោយ​ន័យ​ជា​ដើម​ថា​ យ៉ាង​នេះ​ រូប ។ ដោយ​ហេតុ​នោះ​ ទើប​ត្រាស់​ថា​ បរិសាសុ​ សីហនាទំ នទតិ ដូច្នេះ ។

បទ​ថា​ ព្រហ្មំ ក្នុង​បទ​ថា​ ព្រហ្មចក្កំ​ បវត្តេតិ​ នេះ បាន​ដល់​ ចក្រ​ដ៏​ប្រសើរ​ខ្ពង់​ខ្ពស់​បំផុត​ បរិសុទ្ធ ។​ ក៏​ចក្ក​ស័ព្ទ​នេះ

រមែង​ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា​ សម្បត្តិ​ លក្ខណៈ​ ចំណែក​នៃ​រថ​ ឥរិយាបថ​ ទាន​ រតន​ចក្រ​ ធម្មចក្រ​ និង​ឧរចក្រ​ជា​ដើម​ ក្នុង​ទី​នេះ​ ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា​ ធម្មចក្រ​ គប្បី​ធ្វើ​ធម្មចក្រ​ឱ្យ​ជាក់​ច្បាស់​ ចែក​ជា​ ២​ ប្រការ ។

ពិត​មែន​ ចក្ក​ស័ព្ទ​នេះ​រមែង​ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា​ សម្បត្តិ​ បាន​ក្នុង​បាលី​ជា​ដើម​ថា​ ចត្តារិមានិ ភិក្ខវេ​ ចក្កានិ យេហិ សមន្នាគតានំ ទេវមនុស្សានំ “ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ សម្បត្តិ​ ៤​ ដែល​ទេវតា​ និង​មនុស្ស​ទាំង​ឡាយ​ប្រកប​ព្រម​ហើយ​” ។ ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា​ លក្ខណៈ​ បាន​ក្នុង​បាលី​នេះ​ថា​ បាទតលេសុ ចក្កានិ​ ជាតានិ “លក្ខណៈ​កើត​ត្រង់​ផ្ទៃ​ព្រះ​បាទ” ។​ ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា​ ឥរិយាបថ​ បាន​ក្នុង​បាលី​នេះ​ថា​ ចតុចក្កំ​ នវទ្វារំ “មាន​ឥរិយាបថ​ ៤ មាន​ទ្វារ ៩” ។​ ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា​ ទាន​ បាន​ក្នុង​បាលី​នេះ​ថា​ ទទ ភុញ្ជ ច មា ច​ បមាទោ​ ចក្កំ វត្តយ សព្វបាណីនំ​ “អ្នក​ចូរ​ឱ្យ​ ចូរ​បរិភោគ​ ចូរ​ជា​អ្នក​មិន​ប្រមាទ​ ចូរ​ញ៉ាំង​ទាន​ឱ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដល់​សព្វ​សត្វ​” ។​ ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា រតនចក្រ​ បាន​ក្នុង​បាលី​​នេះ​ថា​ ទិព្វំ រតនចក្កំ បាតុរហោសិ​ “ចក្ករតន៍​ដ៏​ជា​ទិព្វ​បាន​កើត​ប្រាកដ​ហើយ” ។ ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា​ ធម្មចក្រ​ បាន​ក្នុង​បាលី​នេះ​ថា​ មយា បវត្តិតំ ចក្កំ “ចក្កធម៌​ដែល​តថាគត​ឱ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ហើយ” ។​ ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា​ ឧរចក្រ បាន​ក្នុង​បាលី​នេះ​ថា​ “កង​ចក្រ​រមែង​វិល​នៅ​លើ​អំបែង​ក្បាល​របស់​ជន​ដែល​ត្រូវ​ចំណង់​គ្រប​សង្កត់” ។ ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា​ បហរណចក្រ​ គ្រឿង​ប្រហារ​បាន​ក្នុង​បាលី​នេះ​ថា​ ខុរបរិយន្តេន ចេបិ ចក្កេន “បើ​ប្រហារ​ដោយ​ចក្រ​មាន​មុខ​មុតៗ” ។ ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា​ អសនិមណ្ឌល គឺ​រង្វង់​មូល​នៃ​កាំ​រន្ទះ បាន​ក្នុង​បាលី​នេះ​ថា​ អសនិចក្កំ “រង្វង់​មូល​នៃ​រន្ទះ” ។ តែចក្កស័ព្ទ​នេះ ក្នុង​ទី​នេះ​ចុះ​ក្នុង​អត្ថ​ថា ធម្មចក្រ

ក៏​ធម្មចក្រ​នេះ​ មាន​ ២​ យ៉ាង​ គឺ បដិវេធញាណ ១ ទេសនាញាណ ១ ។ បណ្ដា​ធម្មចក្រ​ទាំង​ ២ យ៉ាង​នោះ ញាណ​ដែល​បញ្ញា​អប់​រំ នាំ​អរិយផល​មក​ឱ្យ​ខ្លួន​ឯង​ ឈ្មោះ​ថា​ បដិវេធញាណ ។ ញាណ​ដែល​ករុណា​អប់រំ នាំ​អរិយផល​មក​ឱ្យ​សាវក​ទាំង​ឡាយ ឈ្មោះ​ថា ទេសនាញាណ ។ បណ្ដា​ញាណ​ទាំង ២ យ៉ាង​នោះ បដិវេធញាណ​មាន ២ គឺ ដែល​កំពុង​កើត​ឡើង ១ ដែល​កើត​ឡើង​ហើយ ១ ។ ក៏​បដិវេធញាណ​នោះ ឈ្មោះ​ថា​ កំពុង​កើត​ឡើង​ចាប់​តាំង​ពី​ទ្រង់​ចេញ​បួស​រហូត​ដល់​សម្រេច​អរហត្តមគ្គ ឈ្មោះ​ថា​ កើត​ឡើង​ហើយ​ក្នុង​ខណៈ​នៃ​អរហត្តផល ។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត ឈ្មោះ​ថា​ កំពុង​កើត​ឡើង​ចាប់​តាំង​ពី​ឋាន​តុសិត​ រហូត​ដល់​អរហត្តមគ្គ ទៀប​គល់​មហាពោធិបល្ល័ង្ក​ ឈ្មោះ​ថា​ កើត​ឡើង​ហើយ​ក្នុង​ខណៈ​នៃ​អរហត្តផល ។ ម្យ៉ាង​ទៀត ឈ្មោះ​ថា កំពុង​កើត​ឡើង​ ចាប់​តាំង​ពី​ព្រះ​ពុទ្ធ​ទីបង្ករ រហូត​ដល់​អរហត្តមគ្គ​ នា​ពោធិបល្ល័ង្ក ឈ្មោះ​ថា​ កើត​ឡើង​ហើយ​ក្នុង​ខណៈ​នៃ​អរហត្តផល ។​ ទេសនាញាណ​ក៏​មាន​ ២​ យ៉ាង​ គឺ​ញាណ​ដែល​កំពុង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ ១ ញាណ​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ហើយ ១ ។ ក៏​ទេសនាញាណ​នោះ​ ឈ្មោះ​ថា​ កំពុង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​រហូត​ដល់​សោតាបត្តិមគ្គ​របស់​ព្រះ​អញ្ញាកោណ្ឌញ្ញៈ​ ឈ្មោះ​ថា​ ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ហើយ​ក្នុង​ខណៈ​នៃ​សោតាបត្តិផល ។​ បណ្ដា​ញាណ​ទាំង​ ២ យ៉ាង​នោះ​ បដិវេធញាណ​ ជា​លោកុត្តរ​ ទេសនាញាណ​ជា​លោកិយ ។​ ក៏​ញាណ​ទាំង​ ២ យ៉ាង​នោះ​ មិន​ទូ​ទៅ​ដល់​សាវក​ដទៃ​ជា​ឱរសញ្ញាណ​ ញាណ​ធ្វើ​ឱ្យ​កើត​ឱរស​ គឺ​សាវក​ សម្រាប់​តែ​ព្រះ​ពុទ្ធ​ទាំង​ឡាយ​ប៉ុណ្ណោះ ។

បទ​ថា​ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស តេ បដិជានតោ សេចក្ដី​ថា​ ព្រះ​អង្គ​ប្ដេជ្ញា​យ៉ាង​នេះ​ថា​ តថាគត​ជា​អ្នក​ត្រាស់​ដឹង​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ដោយ​ប្រពៃ​ ធម៌​ទាំង​ឡាយ​ទាំង​ពួង​ តថាគត​បាន​ត្រាស់​ដឹង​ហើយ ។​ បទ​ថា​ អនភិសម្ពុទ្ធា​ សេចក្ដី​ថា​ ធម៌​ទាំង​ឡាយ​ ឈ្មោះ​នេះ​ តថាគត​នៅ​មិន​ទាន់​ត្រាស់​ដឹង ។​ បទ​ថា​ តត្រ វត គឺ​ក្នុង​ធម៌​ដែល​លោក​សម្ដែង​ទាំង​ឡាយ​នោះ​យ៉ាង​នេះ​ថា​ អនភិសម្ពុទ្ធា ។ បទ​ថា​ សហធម្មេន បាន​ដល់​ សម្ដី​ប្រកប​ព្រម​ដោយ​ហេតុ​ផល ។​ បុគ្គល​ក្ដី​ ធម៌​ក្ដី​ លោក​ប្រាថ្នា​យក​ក្នុង​ពាក្យ​ថា និមិត្ត ក្នុង​បទ​ថា​ និមិត្តមេតំ នេះ ។​ ក្នុង​ពាក្យ​នេះ​មាន​សេចក្ដី​ថា​ បុគ្គល​ណា​នឹង​ពោល​ទាស់​ជា​មួយ​តថាគត​ តថាគត​នៅ​មិន​ទាន់​ឃើញ​បុគ្គល​នោះ​ បុគ្គល​សម្ដែង​ធម៌​ណា​ហើយ​ នឹង​ពោល​ទាស់​ជា​មួយ​តថាគត​ថា​ ធម៌​ឈ្មោះ​នេះ​ ព្រះ​អង្គ​នៅ​មិន​ទាន់​ត្រាស់​ដឹង ដូច្នេះ​ តថាគត​នៅ​មិន​ទាន់​ឃើញ​ធម៌​នោះ ។​ បទ​ថា​ ខេមប្បត្តោ បាន​ដល់​ ដល់​នូវ​សេចក្ដី​ក្សេម ។​ ពីរ​បទ​ទៀត​ដ៏​សេស​ ក៏​ជា​វេវចន​នៃ​បទ​នេះ​នោះ​ឯង ។​ ពាក្យ​ទាំង​អស់​នោះ​ត្រាស់​សំដៅ​ដល់​វេសារជ្ជញាណ​តែ​ម្យ៉ាង ។​ ព្រោះ​ថា​ ព្រះ​ទសពល​កាល​ទ្រង់​មិន​ឃើញ​បុគ្គល​ដែល​ពោល​ទាស់​ ឬ​ធម៌​ដែល​នៅ​មិន​ទាន់​ត្រាស់​ដឹង​ ដែល​ជា​ហេតុ​ពោល​ទាស់​ថា​ ធម៌​ឈ្មោះ​នេះ​ ព្រះ​អង្គ​នៅ​មិន​ទាន់​ត្រាស់​ដឹង​ ដូច្នេះ ពិចារណា​ឃើញ​ថា​ តថាគត​ត្រាស់​ដឹង​តាម​សេចក្ដី​ពិត​ហើយ​ ទើប​ពោល​ថា​ តថាគត​ជា​ព្រះ​ពុទ្ធ ដូច្នេះ ទើប​កើត​សោមនស្ស​ដ៏​មាន​កម្លាំង​ ញាណ​ដែល​ប្រកប​ដោយ​សោមនស្ស​នោះ​ ឈ្មោះ​ថា​ វេសារជ្ជ ។​ ទ្រង់​សំដៅ​ដល់​វេសារជ្ជញាណ​នោះ​ ទើប​ត្រាស់​ពាក្យ​ជា​ដើម​ថា​ ខេមប្បត្តោ​ ដូច្នេះ ។​ ក្នុង​បទ​គ្រប់​បទ​ គប្បី​ជ្រាប​សេចក្ដី​យ៉ាង​នេះ ។

ក្នុង​បទ​ថា​ អន្តរាយិកា ធម្មា នេះ ឈ្មោះ​ថា​ អន្តរាយិកធម៌ ព្រោះ​ជា​ធម៌​ដែល​ធ្វើ​អន្តរាយ ។ អន្តរាយិកធម៌​ទាំង​ឡាយ​នោះ​ ដោយ​អត្ថ​ក៏​បាន​ដល់​ អាបត្តិ ៧ កង​ ដែល​កន្លង​ល្មើស​ដោយ​ចេតនា ។​ ការ​ពិត​ ទោស​ដែល​កន្លង​ល្មើស​ដោយ​ចេតនា ដោយ​ហោច​ទៅ សូម្បី​តែ​អាបត្តិ​ទុក្កដ​ និង​ទុព្ភាសិត ក៏​រមែង​ធ្វើ​អន្តរាយ​ដល់​មគ្គ​ និង​ផល​បាន ។ តែ​ក្នុង​ទី​នេះ​ ប្រាថ្នា​យក​មេថុនធម្ម​ ព្រោះ​ថា​ កាល​ភិក្ខុ​ណា​មួយ​ សេព​មេថុនធម្ម​ រមែង​ជា​អន្តរាយ​ចំពោះ​មគ្គ​ និង​ផល​ដោយ​ពិត​ ។​ បទ​ថា​ យស្ស​ ខោ បន​ តេ អត្ថាយ សេចក្ដី​ថា​ ដើម្បី​ប្រយោជន៍​ដល់​ធម៌​ណា​ ក្នុង​បណ្ដា​ធម៌​ជា​ទី​អស់​ទៅ​នៃ​រាគៈ​ជា​ដើម ។​ បទ​ថា​ ធម្មោ ទេសិតោ សេចក្ដី​ថា​ អ្នក​ពោល​ធម៌​មាន​អសុភភាវនា​ជា​ដើម ។​ បទ​ថា​ តត្រ វត មំ គឺ​ក្នុង​ធម៌​ដែល​មិន​នាំ​សត្វ​ចេញ​ចាក​ទុក្ខ​នោះ ។​ បទ​ដ៏​សេស​ គប្បី​ជ្រាប​ដោយ​ន័យ​ដែល​ពោល​ទុក​ក្នុង​វិន័យ ។

បទ​ថា​ វាទបថា គឺ​ វាទៈ​ទាំង​ឡាយ​នុ៎ះ​ឯង ។​ បទ​ថា​ បុថុ​ ប្រែ​ថា​ ច្រើន ។​ បទ​ថា​ សិតា គឺ​ដែល​ចង​ជា​បញ្ហា​ឡើង ។​ ម្យ៉ាង​ទៀត​ បទ​ថា​ បុថុស្សិតា បាន​ដល់​ វាទៈ​ដែល​ត្រៀម​ទុក​គឺ​គិត​ទុកច្រើន ។​ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត​ ឈ្មោះ​ថា​ បុថុស្សិតា​ ព្រោះ​សមណព្រាហ្មណ៍​ជា​ច្រើន​ចង​ទុក ។​ បទ​ថា​ យំ ​និស្សិតា​ សេចក្ដី​ថា​ សូម្បី​ក្នុង​កាល​ឥឡូវ​នេះ​ សមណព្រាហ្មណ៍​អាស្រ័យ​គន្លង​វាទៈ​ណា ។​ បទ​ថា​ ន តេ ភវន្តិ​ សេចក្ដី​ថា​ គន្លងវាទៈ​ទាំង​នោះ​រមែង​មិន​មាន​ គឺ​វិនាស​ទៅ ។​ បទ​ថា​ ធម្មចក្កំ នោះ ជា​ឈ្មោះ​របស់​ទេសនាញាណ​ក៏​មាន​ បដិវេធញាណ​ក៏​មាន ។​ បណ្ដា​ញាណ​ទាំង​ ២ យ៉ាង​នោះ​ ទេសនាញាណ​ជា​លោកិយ បដិវេធញាណ​ជា​លោកុត្តរ ។ បទ​ថា​ កេវលី បាន​ដល់​ ទ្រង់​ដល់​ព្រម​ដោយ​លោកុត្តរ​យ៉ាង​គ្រប់​គ្រាន់ ។​ បទ​ថា​ តាទិស គឺ​ជា​អ្នក​ប្រាកដ​យ៉ាង​នោះ ៕

0 មតិ:

Post a Comment

សូម​ស្វាគមន៍​ការ​ចូល​មកកាន់​ទំព័រ​នេះ​ ។​
Contact me on Facebook Follow me on Twitter Subscribe to RSS Email me

Total Pageviews

អត្ថបទ​ចៃ​ដន្យ